TỪ BI YÊU THƯƠNG VÀ CÁ NHÂN
His Holiness the Dalai Lama
Tuệ Uyển chuyển ngữ
---o0o---
MỤC TIÊU CỦA ĐỜI SỐNG
Một câu hỏi lớn nhấn mạnh kinh nghiệm của chúng
ta, cho dù chúng ta có nghĩ về nó một cách có ý thức hay
không: Mục tiêu của đời sống là gì? Chúng tôi đã suy nghĩ về
câu hỏi này và muốn chia sẻ những suy tư của chúng tôi trong
hy vọng rằng chúng có thể trực tiếp, thực tiển, lợi ích đến
những ai đấy đọc đến.
Chúng tôi tin tưởng rằng muc tiêu của đời sống
là để được vui tươi-hạnh phúc. Ngay từ khoảnh khắc của sự
sinh, mỗi người chúng ta muốn hạnh phúc và không muốn khổ
đau. Chẳng cần biết điều kiện xã hội hay sự giáo dục (học
vấn), hay hệ tư tưởng ảnh hưởng đến điều này. Từ cốt tủy của
mỗi chúng ta, chúng ta chỉ đơn giản khao khát sự toại ý.
Chúng tôi không biết rằng trong vũ trụ, với vô lượng thiên
hà, tinh tú và hành tinh, có một ý nghĩa nào sâu xa hơn
không, nhưng tối thiểu, rõ ràng rằng loài người chúng ta,
sống trên trái đất đối mặt với công việc để tạo dựng một đời
sống vui vẻ cho chính chúng ta. Vì vậy, thật là quan trọng
để khám phá điều gì sẽ mang đến mức độ hạnh phúc to lớn
LÀM THẾ NÀO ĐỂ ĐẠT ĐƯỢC HẠNH PHÚC
Trong sự bắt đầu, có thể chia những loại hạnh
phúc và khổ đau thành hai loại chính: tinh thần và vật chất.
Đối với cả hai, chính yếu là tâm chúng ta, hay tư tưởng
chúng ta đã cố gắng một ảnh hưởng lớn nhất trong hầu hết mọi
hoạt động của chúng ta. Ngoại trừ chúng ta hoặc là bệnh hoạn
nghiêm trọng hay bị tước đoạt những sự căn bản cần thiết,
những điều kiện vật lý của chúng ta đã hoạt động thứ yếu
trong đời sống. Nếu thân thể mãn nguyện, chúng ta phớt lờ nó.
Tâm chúng ta, tuy thế, đã ghi nhận mọi sự kiện, cho dù nó
nhỏ đến thế nào. Vì vậy chúng ta nên dành hết những cố gắng
quan trọng nhất của chúng ta để mang đến sự yên bình của tâm
hồn:
"Tâm hoà bình, thế giới thanh bình".
Trong kinh nghiệm hạn hẹp của chính mình, chúng
tôi đã tìm thấy một mức độ tĩnh lặng to lớn nhất của nội tâm
đến từ sự phát triển của tình thương và từ bi.
Càng quan tâm đến hạnh phúc của người khác, sự
an lành cát tường của chính ta càng trở nên lớn hơn. Trau
giồi một cảm giác gần gũi, ấm áp cho người khác thì tự động
tâm tưởng chúng ta sẽ được thoãi mái. Điều này giúp dứt bỏ
bất cứ sự sợ hãi hay bất ổn mà chúng ta có thể có hay làm
chúng ta căng thẳng, để đối phó với bất cứ chướng ngại nào
mà chúng ta chạm trán. Nó là cội nguồn căn bản của thành
công trong đời sống.
Khi chúng ta vẫn còn sống trên cõi đời này, cuộc
đời tạm bợ này, thế giới này chúng ta sẽ phải vẫn còn chạm
trán với những chướng ngại, khó khăn. Nếu tại những thời
điểm như vậy, chúng ta mất hy vọng và trở nên thiếu nghị lực,
chúng ta đã làm giảm mất khã năng đối phó với khó khăn của
chúng ta. Mặt khác, nên nhớ rẳng, không chỉ riêng cá nhân
chúng ta mà mỗi người đã và đang phải chịu đựng khổ đau,
Viễn cảnh thực tế hơn sẽ tăng cường sự quyết định và khã
năng để vượt qua chướng ngại. Thực vậy, với thái độ này, mỗi
chướng ngại mới có thể được xem như một cơ hội khác tốt hơn
để phát triển tâm chúng ta!
Vì vậy chúng ta có thể phấn đấu dần dần để trở
nên từ bi hơn, yêu thương hơn, chúng ta có thể phát triển cả
sự cảm thông chân thành với khổ đau của người khác và đồng
thời sẽ giúp để tiêu trừ nổi đau của họ. Như một kết quả, sự
tịch tĩnh và nội lực của chúng ta sẽ được tăng trưởng
TÌNH THƯƠNG CẦN THIẾT CHO CHÚNG TA
Một cách căn bản, nguyên nhân vì sao yêu thương
và từ bi mang đến hạnh phúc to lớn thì đơn giản rằng đấy là
bản tính tự nhiên của chúng ta ấp ủ chúng trên tất cả những
thứ khác. Sự cần thiết cho tình thương là nền tảng căn bản
cho sự tồn tại của loài người. Nó kết quả từ sự liên đới sâu
sắc mà chúng ta chia sẽ với những người khác. Tuy nhiên khã
năng và sự thiện nghệ của cá nhân có thể, nếu bị bỏ rơi cô
đơn, người ấy sẽ không thể sống sót. Tuy nhiên, sự mạnh mẽ
và độc lập của một người có thể cảm nhận trong thời gian
thành công và phát đạt; khi họ quá trẻ hay quá già, hay bệnh
hoạn người ta phải cần nhờ sự giúp đở hổ trợ của người khác.
Dĩ nhiên, sự lệ thuộc lẫn nhau, là luật căn bản
của tự nhiên. Không chỉ trong chủng loại cao cấp của đời
sống mà trong những côn trùng nhỏ bé cũng có xã hội hợp quần.
Ai có thể không có bất cứ tôn giáo, luật lệ, hay giáo dục,
mà có thể sống sót, nhưng bởi nhờ cộng tác lẫn nhau căn cứ
trên một sự thừa nhận bẩm sinh của tính chất liên kết. Những
hiện tượng vật chất ở trạng thái tinh vi nhất cũng bị chi
phối bởi sự phụ thuộc lẫn nhau. Tất cả những hiện tượng từ
hành tinh chúng ta đang sống đến đại dương, mây mưa, rừng
rậm và bông hoa ở xung quanh chúng ta, khởi lên, vươn lên
trong sự lệ thuộc một quy luật tinh vi của năng lượng. Không
có những tác động hổ tương cụ thể, chúng sẽ tan rã và tàn
hoại.
Điều ấy cho thấy rằng, vì sự tồn tại của chính
loài người thì rất tuỳ thuộc vào sự hổ trợ của những thứ
khác rằng sự cần thiết của tình thương dựa trên nền tảng căn
bản của sự tồn tại của chúng ta. Vì vậy chúng ta cần một sự
cảm nhận thành thật của trách nhiệm và chân thành quan tâm
đến quyền lợi của kẽ khác.
Chúng ta phải nghĩ loài người thật sự là gi?
Chúng ta không giống như những sản phẩm máy móc. Nếu chúng
ta đơn giản là thực thể máy móc tồn tại, thế thì những máy
móc chính nó có thể làm nhẹ bớt tất cả những khổ đau và đáp
ứng nhu cầu của chúng ta.
Tuy nhiên chúng ta không là những tạo vật vật
chất duy nhất, thật sai lầm để đặt tất cả những hy vọng cho
hạnh phúc với sự phát triển bên ngoài đơn thuần. Thay vì vậy,
chúng nên suy nghĩ về cội nguồn và tự nhiên của chúng ta để
khám phá những gì chúng ta đòi hỏi.
Bỏ qua một bên những câu hỏi phức tạp của sự
hình thành và phát triển của vũ trụ chúng ta, chúng ta có
thể ít nhất đồng ý rằng mỗi chúng ta là sản phẩm của bố mẹ
chúng ta. Tổng quát, sự thụ thai phát sinh không chỉ trong
bối cảnh của khát dục nhưng từ sự quyết định của bố mẹ chúng
ta muốn có con. Những quyết định như thế phát sinh trong
trách nhiệm và vị tha của bố mẹ và nguyện ước yêu thương
nhân ái để chăm sóc con cái cho đến khi chúng có thể tự lo
liệu cho đời sống chính chúng nó. Vì vậy, ngay từ khoảnh
khắc đầu tiên của sự thụ thai, tình yêu thương của bố mẹ
chúng ta đã thẩm thấu trực tiếp trong sự sáng tạo.
Hơn thế nữa, chúng ta hoàn toàn tuỳ thuộc trên
sự chăm sóc của những bà mẹ ngay từ những buổi sớm nhất của
sự khôn lớn. Căn cứ vào một số nhà khoa học, trạng thái tinh
thần một sản phụ, tĩnh lặng hay náo động, có một ảnh hưởng
trực tiếp đến đứa bé chưa sinh.
Sự biểu lộ tình thương cũng rất quan trọng ở đời
thời điểm sinh sản. Việc sớm nhất chúng ta làm là bú sửa từ
bầu vú của những bà mẹ, chúng ta cảm thấy gần một cách tự
nhiên với bà mẹ, và bà mẹ phải cảm thương chúng ta để dưỡng
nuôi một cách đúng mức; nếu bà mẹ cảm thấy giận hờn hay bực
bội dòng sữa có thể không tuôn chảy thoãi mái.
Rồi thì đấy là thời điểm của sự phát triển của
bộ não từ lúc mới sinh cho đến ít nhất là ba hay bốn tuổi,
suốt trong thời gian này
Trẻ con không thể sống sót nếu không có sự chăm
sóc của những người khác, vì vậy tình thương là chât dinh
dưỡng quan trọng nhất. Hạnh phúc của trẻ thơ, sự làm lắng
dịu nhiều sợ hãi và phát triển khoẻ mạnh của sự tự tin, tất
cả tuỳ thuộc trực tiếp trên tình thương.
Ngày nay, nhiều trẻ thơ đã lớn lên trong những
ngôi nhà không hạnh phúc. Nếu chúng tiếp nhận ảnh hưởng cụ
thể, sau này chúng sẽ kém thương mến bố mẹ chúng và không
hiếm xãy ra, chúng sẽ khó thương mến người khác. Đây là điều
rất buồn.
Khi trẻ thơ lớn hơn và đến trường, sự hổ trợ cần
thiết cho chúng là những giáo viên. Nếu giáo viên không chỉ
truyền đạt sự giáo huấn hoàn toàn lý thuyết nhưng cũng đảm
đương trách nhiệm việc chuẩn bị cho học sinh một cuộc sống,
học sinh của các giáo viên ấy sẽ cảm thấy tin tưởng và tôn
trọng và những điều chúng được dạy bảo sẽ để lại những ấn
tượng không thể phai mờ trong tư tưởng chúng. Trái lại,
những chủ đề được giảng dạy bởi một giáo viên không biểu
hiện một sự quan tâm đúng đắn đến học sinh toàn bộ tốt đẹp
sẽ chỉ liên quan như tạm thời và không được ghi nhớ lâu dài.
Một cách đơn giản, nếu một người bệnh và được
chửa trị trong một bệnh viện bởi một bác sĩ chứng tỏ một cảm
giác ấm áp của tình người, bệnh nhân sẽ cảm thấy thoãi mái
và bác sĩ khao khát cống hiến một sự điều trị tối ưu, bất
chấp trình độ, kỷ năng của bác sĩ như thế nào. Trái lại, một
bác sĩ thiếu vắng tình người và hành động biểu hiện thiếu
thiện cảm không kiên nhẫn hay liên hệ một cách vô tình, bệnh
nhân sẽ cảm thấy khó chịu, lo âu; ngay cả nếu đấy là một bác
sĩ có một kỷ năng cao cấp nhất và chứng bệnh đã được chẩn
đoán và toa thuốc được cho một cách đúng mức. Thông thường
những bệnh nhân cảm thấy bị đối xử khác biệt với sự đầy đủ
chất lượng cho sự khỏi bệnh của họ.
Ngay cả chúng ta tham dự vào cuộc đối thoại hằng
ngày, nếu một vài người phát biểu với cảm giác nhân tính
chúng ta thích thú để lắng nghe và trả lời một cách thích
hợp; toàn bộ cuộc đối thoại trở nên hứng thú, dù là đề tài
có thể không quan trọng. Trái lại, nếu một người phát biểu
lạnh lùng hay lỗ mãng, chúng ta cảm thâý không thoãi mái và
mong cuộc đối thoại chóng chấm dứt, cũng như những hành động
liên hệ. Từ những sự kiện tấm thường cho đến những sự kiện
quan trọng nhất, sự ảnh hưởng và tôn trọng người khác là
quan trọng cho hạnh phúc của chúng ta.
Gần đây, khi gặp những nhà khoa học, họ nói rằng
tỉ lệ những bệnh tâm thần đã cao đến mức 12% dân số. Rõ ràng
rằng qua sự thảo luận chúng ta thấy rằng nguyên nhân chính
của sự căng thẳng không phải là sự thiếu thốn nhu cầu vật
chất nhưng là sự thiếu vắng sự quan tâm của người khác.
Vì vậy, khi chúng ta có thể thấy từ mọi thứ
chúng tavđã viết như thế, một sự việc dường như đối với
chúng tôi: cho dù chúng ta có để tâm đến nó một cách liên
tục hay không, từ ngày chúng ta sinh ra, sự cần thiết của
ảnh hưởng của con người là ở trong máu của chúng ta. Ngay cả
nếu ảnh hưởng đến từ động vật hay ai đấy mà chúng ta thông
thường nghĩ là kẽ thù, cả thiếu niên và người lớn sẽ hướng
về phía ấy một cách tự nhiên.
Chúng tôi tin rằng không ai sinh ra mà không cần
đến tình thương. Điều này chứng tỏ rằng, mặc dù một vài
trường phái của tư tưởng hiện đại cũng tìm hiểu như thế,
loài người không thể được định nghía như chỉ là đơn thuần
vật lý duy nhất. Không có đối tượng vật chất, tuy vậy xinh
đẹp hay giá trị, có thể làm chúng ta cảm thấy tình thương,
bởi vì cá tính sâu sắc và bản tính thật của chúng ta thì căn
cứ trên tâm tính bản nhiên.
PHÁT TRIỂN LÒNG TỪ BI - THƯƠNG YÊU
Một vài người bạn của chúng tôi đã từng nói rằng,
trong khi từ bi và yêu thương là tốt đẹp và diệu kỳ, vậy mà
họ không thấy thật sự liên hệ nhiều. Họ nói rằng, thế giới
chúng ta, không phải là một nơi mà những sự tin tưởng như
thế có nhiều ảnh hưởng hay năng lực. Người ta nói rằng giận
hờn và căm ghét mới là một phần lớn tự nhiên của loài người
và loài người sẽ luôn luôn bị khống chế bởi chúng. Chúng tôi
không đồng ý như thế.
Loài người chúng ta đã tồn tại trong hình thể
như hiện tại đã hàng trăm nghin năm. Chúng tôi tin rằng nếu
trãi qua thời gian này tâm tư con người bị khống chế bởi
giận ghét và căm thù là chính yếu, thì toàn bộ dân số con
người sẽ giảm xuống. Nhưng hôm nay, bất chấp tất cả những
cuộc chiến tranh, chúng ta lại thấy rằng dân số của nhân
loại đã đông đảo hơn bao giờ hết. Điều này chỉ rõ ràng cho
chúng tôi rằng từ bi và thương yêu chiếm ưu thế trên hoàn
cầu. Và điều này, tại sao những sự kiện không hài lòng lại
là những "tin tức", bởi vì những hành động từ bi thương yêu
đã chiếm phần lớn trong cuộc sống hằng ngày là tất nhiên và
vì vậy, nó bị lãng quên một cách rộng rãi.
Hơn thế nữa chúng tôi đã từng thảo luận những
lợi ích tinh thần chính yếu của từ bi, không những thế nó
còn góp phần cho một thân thể cường tráng. Theo kinh nghiệm
cá nhân của chúng tôi, một tinh thần ổn định và một thân thể
khoẻ mạnh thì liên hệ trực tiếp với nhau. Không cần hỏi,
giận dữ và dễ bị khích động làm chúng ta dễ mắc phải bệnh
tật hơn. Trái lại, nếu tâm hồn tĩnh lặng, thanh bình và tràn
ngập những tư tưởng tích cực, thân thể sẽ không sa sút và
làm mồi cho tật bệnh một cách dễ dàng.
Nhưng dĩ nhiên, cũng đúng rằng tất cả chúng ta
đều có một tính vị kỷ bẩm sinh đã ngăn trở tình yêu thương
của chúng ta đến người khác. Vì vậy, khi mà chúng ta khao
khát một hạnh phúc chân thực, điều được mang đến chỉ do một
tâm hồn tĩnh lặng, và một sự yên bình của tâm hồn như thế
chỉ có thể có được với một thái độ từ bi, làm thế nào chúng
ta có thể phát triển điều này? Một cách rõ ràng, nó không đủ
khi chúng ta chỉ đơn giản nghĩ về, từ bi là tốt đẹp thế nào!
Chúng ta cần
có sự cố gắng phối hợp để phát triển nó; chúng ta phải dùng
tất cả những sự kiện trong đời sống hằng ngày để chuyển hoá
tư tưởng và thái độ của chúng ta.
Trước nhất, chúng ta phải hiểu rõ ràng về, từ bi
thương yêu là nghĩa thế nào, với chúng ta. Rất nhiều dạng
của cảm giác từ bi thương yêu bị lẫn lộn với khao khát, thèm
muốn, dục vọng và vướng mắc. Chẳng hạn, tình thương của ba
mẹ dành cho con cái thường gắn liền với những nhu cầu của
những cảm xúc của chính họ, vì vậy nó không là lòng từ bi
thương yêu hoàn toàn. Một thí dụ khác, trong hôn nhân, tình
yêu giữa chồng và vợ- đặc biệt là lúc mới bắt đầu, khi mỗi
người chưa biết sâu sắc những cá tính của nhau - nó tuỳ
thuộc vào sự ái luyến hơn là tình yêu chân thật. Sự khao
khát của chúng ta quá mạnh rằng người mà chúng ta yêu mến
xuất hiện được tốt đẹp như lòng chúng ta mong đợi, trong khi
thật sự người ấy thì quá tiêu cực. Thêm nữa, chúng ta có xu
hướng thổi phồng những phẩm cách tích cực nhỏ. Vì vậy khi
thái độ của người phối ngẫu thay đổi, thì người kia thường
chán nản, thất vọng và thái độ cũng thay đổi luôn. Điều này
cho thấy rằng tình yêu đã được thúc đẩy bởi nhu cầu cá nhân
hơn là bởi sự chăm sóc chân thành cho cá nhân của người khác.
Lòng từ bi thương yêu chân thật không chỉ là một
sự đáp ứng tình cảm mà là một nguyện ước vững chắc đặt nền
tảng trên lý trí. Vì vậy, một thái độ từ bi thương yêu đúng
đắn hướng đến những người khác không thay đổi ngay cả nếu họ
đối xử tiêu cực.
Dĩ nhiên, phát triển từ bi thương yêu như thế
này thì không dễ dàng! Như đã nói lúc bắt đầu, chúng ta hãy
theo dõi những điều sau:
- Cho dù người ta xinh đẹp và thân hữu hay không
quyến rũ và không thân thiện, một cách căn bản họ cũng là
người, chỉ giống chính mình. Giống như ai khác, họ muốn hạnh
phúc và không muốn khổ đau. Xa hơn nữa, người ta có quyền để
vượt qua khổ đau và để được hạnh phúc bình đẳng với mọi
người. Bây giờ, khi chúng ta đã nhận ra rằng, tất cả chúng
sinh thì bình đẳng cả với khao khát cho hạnh phúc và quyền
để đạt được điều ấy, chúng ta tự động cảm thấy sự xúc cảm và
gần gũi với tất cả.
Xuyên qua thói quen của tâm chúng ta với cảm
giác vị tha bao la, chúng ta phát triển một cảm nhận trách
nhiệm cho người khác: nguyện ước để giúp đở họ hành động
vượt qua những chướng ngại của họ.
Mặc dù nguyện ước này được lựa chọn, nhưng nó
được hướng đến tất cả mọi người. Cho đến khi nào người ta
vẫn là người thì kinh nghiệm vui mừng hay đau khổ cũng như
chúng ta mà thôi, không có một căn bản nào phân biệt giữa họ
hay để thay đổi sự quan tâm đến họ dù họ cư xử tiêu cực.
Hãy để chúng tôi nhấn mạnh rằng, nó là năng lực
trong chúng ta, hãy cho kiên nhẫn và thời gian, để phát
triển lòng từ bi thương yêu này. Dĩ nhiên, tính vị kỷ của
chúng ta, sự ái luyến đặc biệt đến cảm giác độc lập, sự tồn
tại của tự ngã, cái tôi làm căn bản chủ yếu để cản trở lòng
từ bi thương yêu của chúng ta.Thực vậy, lòng từ bi thương
yêu chân chính có thể được kinh nghiệm chỉ khi sự chấp thủ,
bám chặc được xoá bỏ. Nhưng điều này không có nghĩa là chúng
ta không thể bắt đầu và làm một chương trình để phát triển
lòng từ bi thương bây giờ.
CHÚNG TA BẮT ĐẦU NHƯ THẾ NÀO!
Chúng ta nên bắt đầu bằng việc loại trừ những
chướng ngại lớn nhất đến lòng từ bi thương yêu: giận dữ và
thù ghét. Như chúng ta đã biết, đây là những cảm xúc cực kỳ
mạnh mẻ và chúng có thể khống chế cả toàn bộ tâm tư chúng ta.
Mặc dù vậy, chúng có thể được kiểm soát. Tuy nhiên, nếu
không vậy, thì đây là những cảm xúc tiêu cực sẽ gây tai hại
cho chúng ta và làm cản trở sự mưu cầu cho hạnh phúc của một
tâm thương yêu - nếu không có ảnh hưởng nào khác trên chúng.
Vì vậy, khi bắt đầu, thật lợi ích để khám phá
giá trị của giận dữ hay không giận dữ. Thỉnh thoảng, khi
chúng ta thiếu nghị lực trong một hoàn cảnh khó khăn, sự
giận dữ dường như một hổ trợ có ích, xuất hiện để mang đến
thêm năng lượng, sự tin cậy và quyết định.
Vì vậy, nơi đây, chúng ta phải trắc nghiệm trạng
thái của tinh thần chúng ta một cách cẩn thận. Trong khi
đúng là giận dữ mang thêm năng lượng, nếu chúng ta khám phá
tính tự nhiên của năng lượng này, chúng ta thấy rằng nó là
mù quáng: chúng ta không thể chắc chắn rằng kết quả của nó
sẽ là tích cực hay tiêu cực. Bởi vì sự giận dữ đã làm mờ tối
phần tuyệt hảo của bộ óc chúng ta: sự sáng suốt của nó. Vì
vậy năng lượng của giận dữ hầu như luôn luôn không đáng tin
cậy. Nó có thể là nguyên nhân của một sự tàn phá rộng lớn ,
một thái độ đáng tiếc. Hơn thế nữa, nếu sự giận dữ phát
triển đến cùng cực, người ấy trở nên như một kẻ bị bệnh tâm
thần, hành động trong chiều hướng tổn hại chính tự thân và
những người khác.
Tuy nhiên, chúng ta có thể phát triển một năng
lực tương xứng nhưng với năng lượng có thể kiểm soát để đối
phó với những hoàn cảnh khó khăn.
Năng lượng kiểm soát được này đến không chỉ từ
thái độ từ bi yêu thương mà cũng từ lý trí và nhẫn nhục. Đây
là những loại thuốc giải cực kỳ hiệu nghiệm đối với giận dữ.
Kém may mắn thay, rất nhiều người đã phán đoán sai lầm những
phẩm chất này như những dấu hiệu của sự yếu đuối. Chúng tôi
tin tưởng sự ngược lại là đúng: rằng đây là những dấu hiệu
của một sức mạnh từ bên trong. Từ bi yêu thương là bởi sự
dịu dàng, tế nhị, và hoà bình tự nhiên, nhưng nó cũng rất là
mạnh mẽ. Nó là như thế đó, yếu đuối, đối với những ai mất sự
kiên nhẫn một cách dễ dàng, những ai không vững chắc, và
không kiên định. Vì vậy, đối với chúng tôi sự thức dậy của
giận dữ là dấu hiệu trực tiếp của yếu đuối.
Cho nên, khi một điều rắc rối khởi lên, cố gắng
duy trì khiêm tốn và giữ một thái độ ngay thẳng và được quan
tâm rằng kết quả sẽ tốt. Dĩ nhiên, những kẽ khác có thể thừa
cơ hội này để lợi dụng, và nếu thái độ duy trì không giao
động của chúng ta chỉ khuyến khích sự gây hấn phi lý, hãy
mạnh dạn đứng vững. Tuy nhiên điều này nên được thực hiện
với từ bi thương yêu, và nếu cần thiết để bày tỏ quan điểm
và làm một biện pháp đối phó mạnh mẽ của chúng ta, hãy làm
như vậy mà không giận dữ hay mục đích không chính đáng.
Chúng ta nên nhận thức rằng mặc dù người đối
nghịch xuất hiện để làm tổn hại chúng ta, cuối cùng, những
hành động phá phách sẽ chỉ tổn hại chính họ. Để kiểm soát
lại sự vị kỷ của chính chúng ta, sự thôi thúc để trả đủa,
chúng ta nên nhắc lại niềm mong ước được thực tập từ bi
thương yêu và đảm đương trách nhiệm để giúp đở ngăn ngừa
người khác phải khổ đau vì hậu quả những hành động của họ.
Vì vậy, bởi vì sự đo lường chúng ta, việc làm đã
được chọn lựa một cách tĩnh lặng, chúng sẽ được ảnh hưởng
hơn, chính xác hơn và sinh động hơn. Sự trả đủa căn cứ trên
năng lượng mù quáng của giận dữ sân hận và hiếm khi đạt được
mục tiêu.
BẠN VÀ THÙ
Chúng tôi phải nhấn mạnh rằng không chỉ đơn
thuần nghĩ từ bi yêu thương và lý trí và nhẫn nhục là tốt
đẹp, thì sẽ không đủ để phát triển chúng. Chúng ta phải đợi
cho đến khi những khó khăn trỗi dậy và rồi thì mới có dịp để
mà cố gằng thực hành những điều ấy.
Và ai sẽ tạo ra những cơ hội như vậy? Không phải
bạn bè chúng ta, và dĩ nhiên, đấy là những kẽ thù của chúng
ta. Họ sẽ là những kẽ trao tặng chúng ta những tình huống
khó khăn nhất. Vì vậy nếu chúng ta thực sự ước nguyện để học,
chúng ta nên nghĩ rằng những người thù là những vị thầy
tuyệt hảo của chúng ta!
Cho một người nuôi dưỡng từ bi và tình thương,
sự thực hành kiên nhẫn và khoan dung là căn bản, và cho điều
đó, một kẽ thù là rất cần thiết, không thể thiếu được. Vì
vậy chúng ta nên cảm thấy biết ơn những kẽ thù của chúng ta,
vì họ là kẽ có thể hổ trợ tốt nhất để chúng ta phát triển
một tâm tĩnh lặng! Cũng vậy, thường có trường hợp cả cá nhân
và trong đời sống cộng đồng, điều đó đã chuyển hoá tình
trạng, những kẽ thù thành những người bạn.
Vì vậy sân hận và thù ghét thì luôn luôn tổn hại,
và trừ khi chúng ta đã rèn luyện tâm tính và hành động để
giảm bớt những mãnh lực tiêu cực của chúng, chúng sẽ tiếp
tục để quấy rầy chúng ta và đập phá những cố gắng để chúng
ta phát triển một tâm tĩnh lặng yên bình. Sân hận và thù
ghét là những kẽ thù thật sự của chúng ta. Đây là những sức
mạnh mà chúng ta cần thiết nhất để đối diện và chiến đấu, nó
không là những "kẽ thù" tạm thời, chúng xuất hiện một cách
gián đoạn suốt cuộc đời chúng ta.
Dĩ nhiên, thật tự nhiên và đúng đắn rằng tất cả
chúng ta đều muốn mọi người đều là bạn, chúng ta muốn bạn
chứ không muốn kẽ thù. Chúng tôi thường đùa răng nếu bạn
muốn ích kỷ, bạn nên rất là vị tha! Chúng ta nên săn sóc
những người khác, quan tâm đến lợi ích của họ, giúp đở họ,
phục vụ họ, thân hữu hơn, mĩm cười nhiều hơn. Kết quả? Khi
chúng ta cần sự giúp đở, chúng ta sẽ thấy vô số người giúp
đở! Nếu trái lại, chúng ta thờ ơ với hạnh phúc của người
khác, với thời gian chúng ta sẽ là những kẽ thất bại. Và có
phải tình thân hữu được sản sinh xuyên qua những mối bất hoà
và sân hận, ganh tị và cạnh tranh sôi nổi? Chúng tôi không
nghĩ như vậy. Chỉ có tình cảm mang đến cho chúng ta tình
bằng hữu chân thật gần gũi.
Trong xã hội vật chất ngày nay, nếu chúng ta có
tiền tài và quyền thế, chúng ta dường như có rất nhiều bạn
bè. Nhưng họ không phải là những người bạn của chúng ta; họ
là bạn của tiền và quyền. Khi chúng ta mất sự giàu có và ảnh
hưởng, chúng ta sẽ rất khó tìm thấy những người như vậy.
Vấn đề là khi mọi chuyện tốt lành êm xuôi đối
với chúng ta trên thế giới này, chúng ta trở nên tin tưởng
rằng chúng ta có thể tự quán xuyến mọi chuyện và cảm thấy
rằng chúng ta không cần bằng hữu, nhưng khi tình trạng và
sức khoẻ suy đồi, chúng ta nhanh chóng nhận ra rằng chúng ta
sai lầm. Đấy là khoảnh khắc mà chúng ta học được rằng ai
chính là người thật sự ích lợi và ai là hoàn toàn vô tích sự.
Vì vậy để chuẩn bị cho thời khắc ấy, để hình thành nên những
người bạn chân thành sẽ giúp đở khi chúng ta cần đến, chúng
ta phải phát triển lòng vị tha!
Mặc dù thỉnh thoảng người ta cười phá lên khi
chúng tôi nói đến điều ấy, nhưng tự chúng tôi luôn cần thêm
bạn. Chúng tôi thích mĩm cười. Bởi vì điều này chúng tôi
hiểu biết làm thế nào để có thêm bạn nhiều hơn và làm thế
nào để mĩm cười nhiều hơn, và trong cá nhân chúng tôi là
những nụ mĩm cười thành thật. Có nhiều loại mĩm cười như là
cười mĩa mai, giả tạo hay xã giao. Rất nhiều những nụ cười
không tạo được cảm giác hài lòng, và thỉnh thoảng nụ cười
ngay cả tạo nên sự nghi ngờ và sợ hải, có đúng thế không?
Nhưng một nụ cười chân thành thật sự trao tặng chúng ta một
cảm giác tươi mát và chúng tôi tin nó là đặc trưng của loài
người. Nếu đây là những nụ cười chúng ta muốn, rồi thì tự
chúng ta phải tạo nên lý do để những nụ cười thành thật,
tươi mát và hạnh phúc có thể xuất hiện.
TỪ BI YÊU THƯƠNG VÀ CUỘC SỐNG CHÚNG TA
Để kết luận, chúng tôi muốn vắn tắt để mở rộng
sự suy tư của chúng tôi trước chủ đề của bài này và mở rộng
hơn điểm: hạnh phúc cá nhân có thể cống hiến trong một
phương pháp hiệu quả sâu sắc và ảnh hưởng đến toàn bộ việc
cải thiện cộng đồng nhân loại.
Bởi vì chúng ta cùng chia sẽ bản chất cần thiết
của tình thương yêu, điều ấy là có thể để cảm thấy rằng bất
cứ người nào chúng ta gặp, trong bất cứ tình trạng nào, đều
là anh em, chị em với nhau. Không kể là khuôn mặt ấy mới mẽ
hay khác lạ của trang phục và thái độ như thế nào, không có
sự khác biệt nào quan trong giữa chúng ta và những người
khác. Thật là cạn cợt nếu chỉ dừng lại sự khác biệt ở bên
ngoài bởi vì bản chất tự nhiên của chúng ta là giống nhau.
Một cách căn bản, loài người là một và hành tinh
nhỏ bé này là ngôi nhà duy nhất của chúng ta. Nếu chúng ta
bảo vệ ngôi nhà này của chúng ta, mỗi chúng ta cần kinh
nghiệm qua một giác quan của chủ nghĩa vị tha toàn cầu. Chỉ
cần cảm nhận điều này, là chúng ta có thể xoá nhoà động cơ
vị kỷ, là nguyên nhân chúng ta lừa dối, làm thất vọng và
hành hạ kẻ khác. Nếu chúng ta có sự ngay thẳng và trái tim
cởi mở, chúng ta sẽ cảm thấy giá trị của chính nó và sự tin
cậy một cách tự nhiên, và không cần phải sợ hãi kẽ khác.
Chúng tôi tin rằng ở tại bất cứ giai tầng nào
của xã hội- gia đình, bộ tộc, quốc gia và quốc tế- chìa khoá
để một thế giới hạnh phúc hơn và thành công hơn là sự lớn
mạnh của lòng từ bi thương yêu. Chúng ta không cần để trở
nên sùng đạo hay cần phải tin tưởng ở một học thuyết nào.
Việc cần thiết cho tất cả chúng ta là phát triển
những phẩm chất tốt đẹp của con người.
http://lamayeshe.com/otherteachers/hhdl/compassion.shtml
